صفحه اصلی
زندگینامه
خبرها
خبرهای مرجع عالیقدر
خبرهای دفتر
خبرهای نمایندگان و معتمدان
راهنمایی ها و رهنمودها
استفتائات
درس ها
درس های فقه
درس های اصول
درس های تفسیر
درس های اخلاق
تأليفات
بیانیه ها
پرسش:کارخانه هایی وجود دارند که کاغذها را بازیافت می کنند؛ حکم بازیافت ورق قرآن یا کتاب هایی که در آنها برخی از سوره های قرآن وجود دارد چیست؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ اگر استحاله اتفاق بیافتد و چنانکه در فرض سؤال است، اثری از الفاظ و حرکات باقی نماند، اشکالی ندارد. والله العالم
پرسش:در آیه 96 سوره طه آمده است: (قَالَ بَصُرْتُ بِمَا لَمْ يَبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِّنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُهَا وَكَذَلِكَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي) «گفت: به چيزى كه [ديگران] به آن پى نبردند، پى بردم، و به قدرِ مُشتى از ردِّ پاى فرستاده [خدا، جبرئيل] برداشتم و آن را در پيكر [گوساله] انداختم، و نفس من برايم چنين فريبكارى كرد.» بسیاری از مفسرین گفته اند که سامری، جناب جبرئیل (علیه السلام) را دید و از خاکی که ایشان یا اسب ایشان بر آن قدم نهاده بود، برداشت. لطفا توضیح دهید که چگونه ممکن است شخصی که پیامبر نیست، وحی مشاهده کند؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ فرزندم، آنچه شنیده اید مبنی بر اینکه تنها پیامبر می تواند جبرئیل و سایر ملائکه را ببیند، مقصود از آن رؤیت جبرئیل در شکل واقعی است؛ اما اگر ایشان در صورت بشری درآید، هر کسی می تواند ایشان را ببیند. روایتی که به آن اشاره کرده اید نیز مربوط به اسب فرعون است که به دنبال اسب جناب جبرئیل حرکت کرد و در این واقعه، جناب جبرئیل در صورت واقعی خود نبودند که تنها پیامبر بتواند ایشان را ببیند. با تأمل در کلام مفسرین روشن می شود که جناب جبرئیل برای کشاندن اسب فرعون به گذرگاهی که بین دو آب بود و موسی (ع) قومش را از آنجا عبور داده بود، این کار را کردند؛ زیرا اسب فرعون ترسید، اما به دنبال اسب جناب جبرئیل وارد آن گذرگاه شد و او و لشکریانش -که لعنت خدا بر او باد- در آنجا غرق شدند. والله الهادی و هو العالم
پرسش:آیا آیه «بسم الله الرحمن الرحیم» تنها در ابتدای سوره حمد جزء سوره محسوب می شود؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ با ادله معتبر شرعی ثابت شده است که «بسم الله الرحمن الرحیم» جزء تمام سوره های قرآن است، به جز سوره برائت و در سوره نمل نیز این آیه دو بار جزء سوره قرار گرفته است. البته سایر مذاهب اسلامی این مطلب را نمی پذیرند و معتقدند که بسمله تنها در سوره حمد و یک بسمله در سوره نمل جزء سوره است. چاپخانه های شیعی نیز از این که دو قرآن در مجامع اسلامی وجود داشته باشد، یکی شیعی و دیگری سنی اجتناب می کنند، چرا که این امر اهانت به دین است. به هر حال، حکم صحیح همان چیزی است که علمای ما به آن اشاره نموده اند. والله العالم
پرسش:فرق بین کفار و جاهلان که در آیه 52 و 63 سوره فرقان آمده چیست؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ کافر کسی است که یکی از پایه های اسلام، یعنی توحید و نبوت و لوازم این دو را انکار کند، اما جاهل عبارت است از شخص سفیهی که به اقتضای حکم عقل رفتار نکند. والله العالم
پرسش:آیا انتهای آیات قرآن ثابت است و آیا با توجه به این که وقف کردن در انتهای برخی از آنها مانند آیه (فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ) «پس وای بر نمازگزاران» معنای نادرستی دارد، می توان در انتهای تمامی آیات وقف نمود؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ فرزندم، توجه داشته باشید که تقسیم بندی قرآن به سوره ها و تقسیم سوره ها به آیات، یک مساله تعبدی و از سوی خداوند است. اما وقف در انتهای آیات، از احکام قرائت است و بسیاری از قرآن هایی که در دنیا چاپ و منتشر شده علائمی را به عنوان علائم وقف قرار داده اند که جواز، عدم جواز و یا لزوم وقف را نشان می دهند و لازم است مسلمانان ملتزم به این علائم توجه کنند تا به اشتباه نیافتند. والله الهادی و هو العالم
پرسش:قرآن کریم بر لزوم وجود عدالت در مساله تعدد زوجات تاکید کرده است و اینکه اگر زوج نتواند عدالت را در خود ایجاد کند، باید به یک همسر اکتفا کند. (فَانكِحُواْ مَا طَابَ لَكُم مِّنَ النِّسَاء مَثْنَى وَثُلاَثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُواْ فَوَاحِدَةً) «پس با آنچه ميلتان باشد از زنان (ديگر) دو تايى يا سهتايى يا چهارتايى ازدواج نماييد، و اگر بترسيد از اينكه مبادا عدالت نورزيد پس به يك زن يا كنيزى كه خريدهايد اكتفاء كنيد.» اما در آیه دیگری آمده است که اجرای عدالت بین همسران امری محال است: (وَلَن تَسْتَطِيعُواْ أَن تَعْدِلُواْ بَيْنَ النِّسَاء وَلَوْ حَرَصْتُمْ) «و شما هر چند هم كه حرص بورزيد هرگز نمىتوانيد ميان زنها عدالت كنيد.» بنابرین، چرا امر به محال شده است و آیا بین دو آیه منافات یا تناقضی وجود دارد؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ فرزندم، توجه داشته باشید که عدالتی که مراعاتش در میان همسران خواسته شده، عدالت در تعامل و برخورد ظاهری است، اما مفاد آیه دیگر بر این مساله دلالت دارد که اکثریت افراد بشر از برقراری مساوات عاجزند و مقصود از آن، مساوات در رغبت نفسانی و میل قلبی است. البته آیه در این جهت کاملا صراحت دارد و نمی دانم چرا این معنا بر سؤال کننده عزیز مخفی مانده است. والله الموفق و هو العالم
پرسش:آیا در قرآن سوره ای وجود دارد که خواندن آن در نماز جایز نباشد؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ ما از خواندن سوره هایی که سجده واجب دارند در نماز نهی شده ایم. همچنین، اگر انسان سوره حمد و یک سوره صحیح دیگر را بخواند، اضافه کردن هر سوره دیگری پس از آن جایز نیست، مگر در برخی موارد، مانند سوره های ضحی و انشراح. والله العالم
پرسش:خداوند متعال در آیه 71 سوره اعراف می فرماید: (قَدْ وَقَعَ عَلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ رِجْسٌ وَغَضَبٌ) «به راستى كه عذاب و خشمى [سخت] از پروردگارتان بر شما مقرر گرديده است». اینجانب به اکثر تفاسیر مراجعه کردم و تفاوت بین «رجس» و «رجز» را فهمیدم. همچنین آیات شریفه ای که این دو کلمه در آنها آمده را بررسی کردم؛ اما نفهمیدم که چرا در این آیه بجای کلمه «رجس» از کلمه «رجز» استفاده نشده است، درحالی که «رجز» همانگونه که در آیه آمده، به نزول عذاب اشاره دارد. آیا وقوع چیزی از سوی خدا که در آیه آمده، اشاره به نزول ندارد؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ فرزندم، توجه داشته باشید که رجس به معنای شیء پلید و ناپاک است و از همین رو خداوند متعال فرموده: (رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ ٱلشَّيْطَٰنِ) «پلیدیای از عمل شیطان». پلیدی اشیاء نیز بر حسب تتبع موارد، بر چهار قسم است: یا از جهت طبیعت آن شیء است، یا از حیث عقل، یا از حیث شرع و یا از تمامی جهات سه گانه قبل، مانند میته که ذاتا و عقلا و شرعا از آن اجتناب می شود. معنای رجس و پلیدی از جهت شرع نیز روشن است، مانند پلیدی خمر و قمار. قرآن در حق گناهکاران می فرماید: (وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْساً إِلَى رِجْسِهِمْ) «امّا كسانى كه در دلهايشان بيمارى است، پليدى بر پليديشان افزود» و به همین معنا می فرماید: (وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لاَ يَعْقِلُونَ) «و بر كسانى كه نمى انديشند، پليدى را قرار مىدهد.» کلمه رجس، به معنای بدبو و گندیده و نیز به معنای عذاب هم تفسیر شده است. آیه ای که به آن اشاره کردید نیز درباره قوم هود است که حضرت هود به آنان هشدار داد و آنان را از نزول عذاب الهی برحذر داشت. والله الهادی و هو العالم
پرسش: آیا سوره نصر به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و دوران آن حضرت اشاره دارد؟
پاسخ:بسمه سبحانه؛ فرزندم، در ذیل آیه اشاره ای وجود دارد به این که مقصود از فتح، فتحی است که به دست ولی الله اعظم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) محقق خواهد شد، به این دلیل که فرموده است: (وَرَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا) «و تو می بینی مردم را که فوج فوج به دین خدا وارد می شوند.» کلمه «الناس» که با الف و لام آمده، آنگونه که علما گفته اند مفید عموم است، به این معنا که تمامی مردم در دین خدا وارد خواهند شد و این چیزی است که از زمان بعثت پیامبر (صلی الله علیه و آله) اتفاق نیافتاده است. لازم به ذکر است که این معنا، با تفسیر این آیه به فتح خیبر یا فتح مکه که برخی علما گفته اند، سازگاری ندارد؛ زیرا هنگامی که این پیروزی بزرگ محقق شود، وعده الهی در سوره تین (فَمَا يُكَذِّبُكَ بَعْدُ بِالدِّينِ) نیز محقق می شود. والله الهادی و هو العالم
پرسش:بر اساس کدام دلیل قرآنی همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) مشمول آیه تطهیر نیستند؟ اگر آیه تطهیر شامل زنان نشود، لازمه اش این است که حضرت زهرا (سلام الله علیها) را نیز دربرنگیرد. لطفا پاسخ قرآنی این شبهه را بفرمایید.
پاسخ:بسمه سبحانه؛ برادرم، توجه داشته باشید که تفاوت فقره مختص به اهل بیت (علیهم السلام) با فقره مختص به همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) نباید بر انسان عالم به زبان عربی پوشیده بماند و کسی نمی تواند مانند برخی مخالفین توهم کند که حکم مذکور در فقره مختص به اهل بیت (علیهم السلام)، همسران را نیز دربرگیرد، گرچه این حکم به لحاظ نزول، تنها مختص کسانی بوده که در زیر کساء بوده اند. دلیل این مطلب این است که ضمایری که در فقره مربوط به همسران پیامبر (صلی الله علیه و اله) به کار رفته، متمرکز بر ضمایر جمع مؤنث است، اما در فقره ای که مختص به اهل بیت پیامبر ( صلی الله علیه و آله) است، ضمایر جمع مذکر به کار رفته است. از این رو، امکان ندارد که مخاطب در فقره مختص به اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله)، شامل همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) نیز بشود. در قواعد زبان عربی نیز روشن است که صیغه های مختص به مذکر و مؤنث متفاوتند. زمانی که حکمی شامل هر دو صنف باشد، از صیغه مذکر استفاده می شود، همانگونه که وقتی حکم مختص به مذکر باشد، از صیغه مذکر استفاده می شود. اگر هم حکمی به زنان اختصاص داشته باشد، از صیغه مختص به زنان استفاده می شود. علاوه بر این، وقتی که مخاطبان مذکر بر مخاطبان مؤنث غلبه داشته باشند و مخاطبان مؤنث کمتر از ذکور باشند، در این صورت نیز از باب تغلیب صیغه مذکر به کار می رود. اصحاب کساء نیز این گونه بودند؛ زیرا همگی به استثنای حضرت زهرا (سلام الله علیها) مذکر بودند. اما در احکام مختص به همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) صیغه جمع مؤنث استعمال شده است. این است تفاوت بین کسانی که آیه تطهیر اهل بیت (علیهم السلام) به آنان اختصاص دارد و بین فقرات قبل که به همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) اختصاص دارد. قرآن نیز در این زمینه با بلاغت کامل سخن گفته است؛ بنابرین، برای کسی که گوش شنوایی داشته باشد عذری باقی نمی ماند. این، بدون در نظر گرفتن احادیثی است که به شأن نزول آیه تطهیر اختصاص دارد. در خصوص قرار گرفتن این فقره در ضمن فقراتی که مختص به همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) است نیز باید توجه شود که این مسأله، عظمت اصحاب کساء را نمایان می کند؛ زیرا وقتی سفیدی و سیاهی در کنار هم قرار می گیرند، حقیقت هر کدام آشکارتر می شود. قرآن نیز در مواردی از این روش استفاده کرده است. به عنوان نمونه، خداوند متعال در بیان صفات اهل ایمان می فرماید: (المؤمنون بعضهم أولياء بعض ...) «مؤمنان دوستان یکدیگرند...» و پس از آن صفات متضاد منافقین را بیان کرده، می فرماید: (المنافقون بعضهم أولياء بعض ...) «منافقان دوستان یکدیگرند...». در سوره زمر نیز آمده است: (وَسِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَىٰ جَهَنَّمَ زُمَرًا....) «کافران گروه گروه به سوی جهنم رانده می شوند...» که روشن است این راندن با زور و اجبار است؛ بلافاصله بعد از این آیه آمده است: (وَسِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرًا) « و كسانى كه تقواى الهى پيشه كردند گروه گروه به سوى بهشت برده مىشوند...» که در اینجا نیز روشن است که این سوق دادن، همراه با احترام و اجلال از سوی خدای کریم است که دوستانش را اکرام نموده، آنها را با ورود به بهشت متنعم ساخته است. بنابرین، سوق دادن مجرم، همراه با ذلت و خواری و سوق مؤمن، همراه با تکریم و احترام است تا از این رهگذر خبیث و طیب از یکدیگر شناخته شوند و جایگاه انسان صالح نمودار شود و فاجر مفتضح شود. خداوند متعال نیز اینگونه اراده کرده که اصحاب کساء را از افراد دیگری که با پیامبر (صلی الله علیه و آله) نسبت سببی داشتند متمایز نماید. والله الهادی و هو العالم
قبلی
2
3
4
5
6
7
8
بعدی